Motylica wątrobowa (Fasciola hepatica) – przywra bytująca w ludzkiej wątrobie

Pasożyt z gromady przywr, powodujący u człowieka chorobę zwaną fascjolozą (lub chorobą motyliczą). Żywicielem pośrednim motylicy są ślimaki, żyjące na łąkach i pastwiskach w miękkiej, wilgotnej ziemi. Pasożyt posiada formę przetrwalnikową, która może przeżyć np. na powierzchni roślin lub w wodzie od 14 dni do 6 miesięcy w zależności od warunków środowiska. Człowiek zaraża się poprzez spożycie zakażonej żywności (głównie roślin) lub na skutek spożycia surowego mięsa (zwłaszcza wątroby) zainfekowanego zwierzęcia. W jelicie cienkim człowieka młodociane przywry uwalniają się z osłonek i rozpoczynają wędrówkę przez jamę otrzewnej do wątroby, skąd docierają do dróg żółciowych i tam bytują jako dorosłe osobniki.

Objawy:

• Bóle brzucha
• Powiększenie węzłów chłonnych
• Podwyższona temperatura ciała
• Bóle mięśniowe
• Bóle stawów
• Wymioty
• Objawy alergiczne
• Powiększenie wątroby

Objawy najczęściej są spowodowane mechanicznym uszkodzeniem narządu przez przemieszczające się pasożyty oraz toksycznym działaniem wydzielanych przez nie metabolitów. Zarażenie motylicą prowadzi do ogniskowych zmian martwiczych wątroby, krwawień z dróg żółciowych, żółtaczki oraz ropnego zapalenia dróg żółciowych. Czasami na skutek migracji pasożytów do nietypowych dla nich miejsc występowania dochodzi do inwazji płuc, mózgowia, mięśni, skóry, a nawet oczu.

Diagnostyka poprzez wykrycie jaj motylicy w kale jest wysoce niemiarodajna – często zlokalizowanie jaj w ten sposób jest możliwe dopiero po 2-3 miesiącach od zarażenia.  Do innych metod diagnostycznych zalicza się wykrywanie przeciwciał w surowicy i koproantygenu w kale.

Dużą skuteczność wykazują badania biorezonansowe (Vega Test, BICOM), które umożliwiają wykrycie obecności pasożyta w organizmie bez względu na stadium jego rozwoju.

Zapobieganie zakażeniom polega głównie na regularnym odrobaczaniu zwierząt hodowlanych oraz eliminowaniu żywicieli pośrednich – ślimaków, z terenów pastwisk i pól uprawnych. Profilaktyka choroby motyliczej obejmuje także zachowanie higieny osobistej oraz unikanie spożywania surowego mięsa i niemytych owoców i warzyw.

Artykuł powstał na podstawie:

1. Parazytologia kliniczna w ujęciu wielodyscyplinarnym; pod red. Zbigniewa Pawłowskiego i Jerzego Stefaniaka
2. Choroby zakaźne i pasożytnicze; Tom II; pod red. Janusza Cianciary i Jacka Juszczyka
3. Zarys parazytologii lekarskiej; pod red. Rościsława Kadłubowskiego
4. Mikrobiologia lekarska; pod red. Piotra Heczko i Agaty Pietrzyk